Cesar Zuiderwijk in OBA ©Mylène Siegers
Society is een regelmatig terugkerende rubriek van schrijfster Vera de Jonckheere en mij in de krant
Den Haag Centraal. Deze editie is met nog veel meer lezenswaardigs vanaf vandaag 15 mei te koop!
Greatest Bits van Bart Chabot: Haags openingsfeest in Amsterdam
‘Triggerhappy, een roman geschreven door iemand die kan kijken als een dichter’
In de regel onderneemt een Hofstedeling de reis naar rumoerig Amsterdam met enig lood in de schoenen. Afgelopen zaterdag was er evenwel alle aanleiding om de barre tocht met lichte tred te aanvaarden. Bart Chabot gaf een uitgesproken Haags feest in Nederlands hoofdstad die daardoor niet onberoerd bleef: al op het Amsterdamse Centraal Perronnetje blies een stevige Haagse zeewind ons bijna terug naar huis. Welgemoed verwaaid baanden wij ons een weg door de stad zonder verkeersregels naar de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) waar de tweede doop van Chabots roman Triggerhappy én de opening van de literaire expositie Greatest bits zich zou voltrekken. Beide in extended version: een zeer gebruikelijke kunstvorm in rock ’n roll, de bakermat van de Haagse romancier, dichter en performer.
Tromgeroffel
Dat de rock ’n roll hem niet zal verlaten bleek direct bij de entree. Met geïnspireerd tromgeroffel noodde goede vriend Cesar Zuiderwijk de wachtende muziek- en literatuurliefhebbers om in de theaterzaal plaats te nemen. Een ritmische Haagse opening die na het welkomstwoord van OBA-directeur Martin Berendse werd gevolgd door een lofzang van de directeur van het Letterkundig Museum Aad Meinderts op Den Haag en op Bart Chabot, BH’er bij uitstek. Suzanne Holtzer, hoofdredacteur van De Bezige Bij, kreeg het woord om uit te leggen wat lang niet iedereen helemaal had begrepen. Hoe kreeg auteur en magiër Chabot het binnen anderhalf jaar in vredesnaam voor elkaar? Zijn debuutroman Triggerhappy in een totaal herschreven en uitgebreide vorm een tweede première laten beleven? Voor dit literaire unicum zijn vele tot dan toe onbekende instrumenten uit zijn gereedschapskist getoverd. De eerder geschrapte 90.000 woorden keerden getransformeerd – voorzien van nieuwe gelaagdheid en meer reliëf – terug in het 30% dikkere, griezeligere én Haagsere Triggerhappy anno 2015. Holtzer vergeleek het bijna-wonder met een chemisch proces. Losjes vertaald: Chabot knetterde vanachter zijn schrijftafel een dosis heilige geest door het eerdere werk, waarbij uit simpel zuurstof (O2) frisse ozon (O3) vrijkwam. Een staaltje schrijverschap dat zich alleen maar in Den Haag kan openbaren, zal de redacteur terecht geconcludeerd hebben, want zij overhandigde Chabot deemoedig haar eerste singeltje uit 1970: Back Home van onze eigen Golden Earring! Alsof een Hagenaar in Amsterdam deze aansporing nodig heeft.
Pijn
Alle mooie woorden van eerdere sprekers verbleekten bij het optreden van dichter Tjitske Jansen. Na haar verzuchting dat de gedichten van haar collega “pijn doen omdat ze zo goed zijn en te weinig mensen dat weten” vertolkte zij op magistrale wijze het acht pagina’s lange gedicht Kamp Zeist uit Chabots bundel De Kootjesblues (2000). De zaal vol literaire coryfeeën met op de eerste rij Remco Campert (Den Haag, 1929) viel muisstil. Haar razend snelle voordracht, zonder één enkele verspreking, versterkte door de onnadrukkelijke dictie nog het huiveringwekkend karakter van het werk. Ter afsluiting kwalificeerde zij, een van de eerste lezers van beide Triggerhappy’s, het nieuwe boek als een “roman, geschreven door iemand die kan kijken als een dichter.” Een van de zinnen waarmee zij dit illustreerde: “De lucht voor hem en om hem heen was lichtblauw; alsof een kind met waterverf in de weer was geweest, want helemaal dekkend aangebracht was het blauw niet.”
Tja
Als afsluitend spreker stond Bart Chabot in zijn dankwoord stil bij de aan zijn oeuvre gewijde expositie met filmpjes, muziek, lievelingsboeken, platenhoezen, foto’s en manuscripten. Ook hebbedingetjes als puntschoenen, optreedpakken en zijn trofee van De slimste mens. Grote borden met citaten uit zijn werk. “Een Haagse auteur die exposeert in Amsterdam? Ik heb een paar telefoontjes gekregen van collega’s alhier – er zijn er nogal wat in de grachtengordel – die zich afvragen hoe ik dat voor elkaar heb gekregen.”
Hier past slechts het Martin Brilwoord: Tja.
Vera de Jonckheere
